आज आपण सुकन्या समृद्धि योजना मराठी माहिती पाहणार आहोत. देशातील मुलींचे भविष्य उज्ज्वल करण्यासाठी भारत सरकार अनेक योजना चालवित आहे. त्यामधील अशीच एक योजना म्हणजे सुकन्या समृद्धि योजना. सुकन्या समृद्धि योजना म्हणजे काय? या योजनेची उद्दिष्ट्ये, लाभ, पात्रता, अटी, वैशिष्ट्ये, कागदपत्रे, अर्ज प्रक्रिया इ.सर्व प्रश्नाची उत्तरे आज या लेखात आपण पाहणार आहोत. जर तुम्हालाही या योजनेचा लाभ घेयचा असेल तर हा लेख संपूर्ण वाचा. काय आहे सुकन्या समृद्धि योजना? सुकन्या समृध्दी योजना २२ जानेवारी २०१५ रोजी आपल्या देशाचे पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी सुरू केली. या योजनेंतर्गत मुलीचे बचत खाते मुलीच्या पालकांनी कोणत्याही राष्ट्रीय बँकेत किंवा टपाल कार्यालयात उघडले जाईल. हे सर्व पालक ज्यांना आपल्या मुलीच्या शिक्षणासाठी आणि लग्नासाठी पैसे जमा करायचे आहेत. ते या योजनेत बचत खाते उघडू शकतात. हे खाते उघडण्यासाठी किमान रक्कम २५०/- रुपये आहे आणि कमाल रक्कम १,५०,०००/- रुपये आहे. यापूर्वी सुकन्या समृद्धि योजना अंतर्गत ९.१ टक्के व्याजदर होता तो आता कमी करून ८.६ टक्के करण्यात आला आहे. डिजिटल सुकन्या समृद्धि योजना – हे डिजिटल खाते उघडण्यासाठी आपल्याला पोस्ट ऑफिसमध्ये जाण्याची देखील आवश्यकता नाही. हे खाते घरी बसून आधार कार्ड आणि पॅनकार्डच्या माध्यमातून उघडता येते आणि पोस्ट ऑफिसच्या कोणत्याही योजनेत पैसे हस्तांतरित करता येतात. हे डिजिटल खाते १ वर्षासाठी वैध आहे. सुकन्या समृद्धी योजना पोस्ट ऑफिस – आयपीपीबी अ‍ॅप देखील पोस्ट ऑफिसने सुरू केले आहे. ज्याद्वारे ग्राहकांना व्यवहाराची सोय केली जाईल. या अ‍ॅपद्वारे पैसे ऑनलाईन हस्तांतरित करता येतात आणि सुकन्या समृध्दी योजनेसह इतर पोस्ट ऑफिस योजनांमध्ये पैसे जमा करता येतात. या अ‍ॅपद्वारे घरी बसून डिजिटल खाते उघडता येते. हे डिजिटल खाते उघडण्यासाठी तुमचे वय १८ वर्षे असणे आवश्यक आहे. सुकन्या समृद्धि योजना उद्दिष्ट्य – केंद्र सरकारच्या या योजनेचे उद्दिष्ट्य देशातील मुलींचे उज्ज्वल भविष्य करणे आहे आणि त्यांच्या शिक्षणासाठी आणि लग्नासाठी पैसे वाचून बचत करून ठेवणे हे आहे. जेणेकरून त्यांच्या भविष्याची चिंता राहणार नाही. बेटी बचाओ, बेटी पढाओ योजनेंतर्गत सुकन्या समृद्धि योजना सरकारने सुरू केली आहे.या योजनेंतर्गत असे सर्व लोक ज्यांना आपल्या मुलीच्या लग्नासाठी आणि शिक्षणासाठी पैसे जमा करायचे आहेत ते आपल्या मुलीचे खाते उघडू शकतात. ही रक्कम मुलीच्या विवाहासाठी, उच्च शिक्षण इत्यादींसाठी वापरली जाऊ शकते. मुलींनी शिक्षणाच्या क्षेत्रात प्रगती करणे आणि लग्नासाठी पात्र ठरल्यास पैसे कमी पडू नयेत हा या योजनेचा हेतू आहे. देशातील गरीब लोक आपल्या मुलीचे शिक्षण आणि बचत खात्यात लग्नाचा खर्च खाते उघडता येते. या SSY सह देशातील मुलींना प्रोत्साहन मिळेल आणि त्या पुढे जाऊ शकतील.या योजनेच्या माध्यमातून स्त्री-भ्रूणहत्या थम्बल्या जाव्यात, असे भारत सरकारचे उद्दिष्ट्य आहे. सुकन्या समृद्धि योजनेत किती मुलींना लाभ मिळू शकेल? सुकन्या समृद्धि योजना अंतर्गत कुटुंबातील फक्त दोन मुलींना लाभ मिळू शकेल. जर एखाद्या कुटुंबात २ हून अधिक मुली असतील तर त्या कुटुंबातील फक्त दोन मुली या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. परंतु जर एखाद्या कुटुंबात जुळ्या मुली असतील तर त्यांना या योजनेचा लाभ स्वतंत्रपणे मिळेल म्हणजेच त्या कुटुंबातील तीन मुली लाभ घेऊ शकतील. जुळ्या मुलींची गणना समान असेल, परंतु त्यांना स्वतंत्रपणे लाभ देण्यात येतील. या योजनेंतर्गत १० वर्षाखालील मुलींचे खाते उघडले जाऊ शकते. सुकन्या समृद्धि योजना सरकारद्वारे चालवल्या जाणार्‍या पीपीएफ योजनांतर्गत कर्ज घेता येते. परंतु सुकन्या समृध्दी योजनेंतर्गत कर्ज अन्य पीपीएफ योजनेप्रमाणे मिळू शकत नाही. परंतु जर मुलीचे वय १८ वर्षे झाले असेल तर पालकांनी या योजनेच्या खात्यातून पैसे काढले जाऊ शकतात. केवळ ५०% पैसे काढणे शक्य आहे. सुकन्या समृध्दी योजनेंतर्गत बचत करून ठेवलेले पैसे बालिकाच्या उन्नतीसाठी वापर करता येतील. दर वर्षी किती आणि किती काळ पैसे द्यावे लागतील ? सुकन्या समृध्दी योजनेंतर्गत यापूर्वी प्रति महाला १,००० रुपये देण्याची तरतूद होती. जी आता दरमहा २५०/- रुपये करण्यात आली आहे. या योजनेत २५०/- रुपांपासून ते १,५०,०००/- रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करता येईल. या योजनेंतर्गत बँक खाते उघडल्यानंतर १४ वर्षे गुंतवणूक करणे बंधनकारक असणार आहे. सुकन्या समृध्दी योजना ची प्रमुख वैशिष्ठ्ये – मुलींचे भविष्य सुरक्षित करण्यासाठी आणि त्यांचे शिक्षण व लग्नासाठी सुकन्या समृध्दी योजना सरकारने सुरू केली आहे. या योजनेत गुंतवणूक करून मुलीचे भविष्य सुरक्षित केले जाऊ शकते. या योजनेची काही वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत. सुकन्या समृद्धि योजना ही मुलींसाठी केंद्र सरकारची एक लहान बचत योजना आहे. मुलीच्या उच्च शिक्षणासाठी सुकन्या समृद्धि योजनेतून ५०% रक्कम काढता येईल. कोणत्याही पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत खाते उघडता येते. सुकन्या समृद्धि योजनेंतर्गत १० वर्षाखालील मुलीचे खाते उघडले जाऊ शकते. या योजनेंतर्गत एका कुटुंबातील जास्तीत जास्त दोन मुलांचे खाते उघडता येईल. काही विशिष्ट परिस्थितीत, एका कुटुंबातील तीन मुलांचे खाते देखील उघडता येते. या योजनेअंतर्गत किमान २५०/- रूपयांसाठी खाते उघडता येते. आणि जास्तीत जास्त १,५०,००/- रुपयांपर्यंत गुंतवणूक केली जाऊ शकते. या योजनेंतर्गत ७.६% व्याज दर निश्चित करण्यात आला आहे. आयकर कायद्यांतर्गत या योजनेत कर सवलत देखील उपलब्ध आहे. या योजनेतून मिळालेला परतावा देखील करमुक्त आहे. सुकन्या समृध्दी योजनेसाठी कोणत्या अधिकृत बँकामध्ये अर्ज करू शकतो? या योजनेंतर्गत लाभार्थी आपल्या मुलीसाठी राष्ट्रीयकृत बँक, पोस्ट ऑफिस, एसबीआय, आयसीआयसीआय, पीएनबी, अ‍ॅक्सिस बँक, एचडीएफसी इत्यादी सर्व बँकांमध्ये खाते उघडू शकेल. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) सुकन्या समृद्धि योजना खाती उघडण्यास अधिकृत २८ बँका अधिकृत केल्या आहेत. खालीलपैकी कोणत्याही बँकांमध्ये खाते उघडू शकतात. अलाहाबाद बँक कॉर्पोरेशन बँक सेंट्रल बँक ऑफ इंडिया (सीबीआय) कॅनरा बँक देना बँक बँक ऑफ बडोदा (बीओबी) स्टेट बँक ऑफ पटियाला (एसबीपी) पंजाब आणि सिंध बँक (पीएसबी) युनियन बँक ऑफ इंडिया स्टेट बँक ऑफ म्हैसूर (एसबीएम) यूको बँक युनायटेड बँक ऑफ इंडिया विजय बँक इंडियन ओव्हरसीज बँक (आयओबी) भारतीय बँक पंजाब नॅशनल बँक (पीएनबी) आयडीबीआय बँक भारतीय स्टेट बँक (एसबीआय) अक्ष बँक आंध्र बँक बँक ऑफ महाराष्ट्र (बीओएम) बँक ऑफ इंडिया (बीओआय) आयसीआयसीआय बँक सिंडिकेट बँक स्टेट बँक ऑफ बीकानेर आणि जयपूर (एसबीबीजे) स्टेट बँक ऑफ त्रावणकोर (एसबीटी) ओरिएंटल बँक ऑफ कॉमर्स (ओबीसी) स्टेट बँक ऑफ हैदराबाद (एसबीएच) पंतप्रधान कन्या योजनेचे लाभ कोणते? या योजनेचा लाभ देशातील १० वर्षांखालील मुलींना प्रदान केला जाईल. सुकन्या समृध्दी योजनेंतर्गत मुलगी १० वर्षांची होईपर्यंत बालिका पालक त्यांच्यासाठी बचत खाते उघडू शकतात. मुलगी खाते उघडण्याच्या तारखेपासून १४वर्षे पूर्ण करेपर्यंत ठेवीदार खात्यात पैसे जमा करू शकतो. चालू आर्थिक वर्षात या योजनेंतर्गत जास्तीत जास्त दीड लाख रुपये जमा करता येतील. केवळ दोन मुलींसाठी या योजनेंतर्गत खाते उघडण्याची परवानगी आहे. हे आपल्या मुलीचे शिक्षण किंवा विवाहात मदत करेल. आपण ही योजना कोणत्याही बँक किंवा टपाल कार्यालयात सहजपणे सुरू करू शकता. सुकन्या योजना कागदपत्रे आधार कार्ड बाळ आणि पालक फोटो मुलगीचे जन्म प्रमाणपत्र राहण्याचा पुरावा पॅन कार्ड रेशन कार्ड ड्रायव्हिंग लायसन्स सुकन्या समृद्धि योजनेत खाते उघडण्याचे नियम – समृध्दी योजनेत मुलीसाठी एकच खाते उघडले जाऊ शकते आणि खाते उघडण्याच्या वेळी मुलीचे जन्म प्रमाणपत्र पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत जमा करावे लागेल. यासह ओळखपत्र व अ‍ॅड्रेस प्रूफ अशी इतर महत्वाची कागदपत्रेही सादर करावी लागतील.